Bakıda güclü zəlzələ olacaq?
30 İyun 2014 13:00 (UTC+04:00)
"Zaqatalada baş verən yeraltı təkanlar 2 il bundan
əvvəl olan zəlzələ ərazisində qeydə alınıb. Dərinliyi kifayət qədər
dayaz, 10 km-ə yaxın olduğuna görə, titrəyiş çox hiss olunub.
Aldığımız məlumata görə, yeraltı təkanlar nəticəsində tikililərdə
xırda çatlar yaranıb. Güclü dağıntı yoxdur. Zəlzələnin maqnitudası
5,2-dir. Həmin yeraltı təkan 12 ballıq şkala ilə 6 bal gücündə
qeydə alınıb. Episentrdən uzaqlaşdıqca təbii ki, zəlzələnin gücü
azalıb".
Bu barədə Respublika Seysmoloji Xidmət Mərkəzinin
seysmoloji şöbəsinin müdiri Tahir Məmmədli ANS PRESS-ə Zaqatalada
baş verən zəlzələlərlə bağlı fikir bildirərkən
deyib.
Onun sözlərinə görə, 2012-ci ildə həmin ərazi
həmişə öz seysmoloji fəallığı ilə seçilib: Ərazinin aktivliyi
əvvəldən də şübhə doğurmurdu. Bilinirdi ki, həmin ərazi xüsusi
seymik ərazidə yerləşir. 2 il bundan əvvəlki yeraltı təkanlardan
sonra bu ikinci titrəyiş idi".
Alimin fikrincə bu zəlzələdən sonra çoxlu
avterşoklar olacaq. "Adətən avterşoklar zəif olur. Düşünürəm ki, bu
titrəyişlərin çoxu hiss olunmayacaq".
Tahir Məmmədli onu da əlavə edib ki, Azərbaycanda
seysmoloji aktivliyə nəzarət etmək üçün quraşdırılan yeni Seymoloji
Stansiya və avadanlıqlar vasitəsilə yeraltı təkanları izləmək üçün
gözəl imkanlar yaradır. Bu avadanlıqlar vasitəsilə baş verən
zəlzələni yüksək dəqiqliyilə qeydə alınıb.
"Yeni avadanlıqlar vasitəsilə burada və
ümumiyyətlə Azərbaycan ərazisində ən zəif təkanları, hansı ki,
əvvəlki stansiyalarda onları qeydə ala bilmirdik, onları yüksək
dəqiqliklə görə bilirik. Bu da seysmoloqlara ölkədə seysmoloji
aktivliyi dəqiqliklə öyrənməyə geniş imkanlar verir. Bu cihazlar
bizə seysmoloji hadisələri dəqiqliklə izləməyə imkan verir.
Seysmoloqlar da alınan məlumatlar əsasında müəyyən fikirlər söyləyə
bilər. Amma ümumilikdə zəlzələnin nə zaman baş verəcəyini demək
hələlik mümkün deyil", - deyə Tahir Məmmədli
vurğulayıb.
Ekspert deyir ki, Azərbaycanda bir çox seysmoloji
aktiv zona var. Həmin ərazilərdə güclü zəlzələ olmasını gözləmək
lazımdır: "Bəzi mütəxəssislər həmin ərazilərdə enerjinin
boşalmasını deyirlər. Amma göründüyü kimi bu proqnozlar özünü
doğrultmur. Yenə həmin yerlərdə titrəyişlər olur. Bu da onu
göstərir ki, zəlzələlər hansısa qanunauyğunluq tanımır. Ona görə
də, demək olmur ki. indi burda zəlzələ olub, bir də neçə vaxtdan
sonra olacaq. Çünki bu çox mürəkkəb proseslərdir. Sadəcə
seysmoloqlar harada güclü zəlzələ ola bilər və onun gücünü deyə
bilərlər".
Qeyd edək ki, Zaqatalada baş verən verən yeraltı
təkanların Bakı ilə heç bir əlaqəsi yoxdur. Yəni bəzən insanlar
hansısa bölgədə zəlzələ olan zaman, bunun paytaxtda da baş verəcəyi
bərədə düşünürlər. Alimin sözlərinə görə, bu fikirlər düzgün
deyil.
Tahir Məmmədli onu da əlavə edib ki, Zaqataladan
başqa, Azərbaycan üçün ən təklükəli zəlzələ ərazisi Şamaxı və
İsmayıllı ərazisində olan ocaqlardır: "Bundan başqa, ən təhlükəli
mənbələr Xəzər dənizindədir. Həmin ocaqlarda baş verən yeraltı
təkanlar Bakıda güclü zəlzələ təhlükəsi yarada bilər. Xəzər
dənizində ocaqlar çoxdur. Onlardan ən böyük seysmik təhlükəyə malik
Anşerondan 50-60 kilometr cənubda, Xəzər dənizində yerləşən güclü
ocaq zonasındadır. Yaxşı ki, bu ocaq 60 kilometr aralıdadır və
3035- kilometr dərinlikdədir. Buna baxmayaraq, bu ocaqda baş verən
proses Bakı üçün 8 bal gücündə zəlzələ yarada bilər".