“SOCAR” istiqrazlarının buraxılmasında başlıca məqsəd Azərbaycan kapital bazarının inkişafına töhfə vermək olub”. Bu sözləri SOCAR prezidenti Rövnəq Abdullayev istiqrazların satışının yekunlaşması və Təkrar Bazar əməliyyatlarının başlanması ilə bağlı keçirilən mətbuat konfransında deyib.
Onun sözlərinə görə, satışlarda ilk üstünlük fiziki şəxslərə
verilib. Fond sədri bildirib ki, verilən sifarişlərin 90 faizdən
çoxu vətəndaşlarımıza aid olub: “Cəmi 100 milyon ABŞ dolları
məbləğində SOCAR istiqrazlarına 203 milyon dollardan artıq sifariş
gəlib. Bu da investorlar tərəfindən istiqrazlara tələbin 2 dəfədən
artıq olduğunun göstəricisidir”.
İqtisadçıların fikrincə, “SOCAR” istiqrazları ölkədə qiymətli
kağızlar bazarında aktivlik yarada biləcək. İqtisadi Resursların
Öyrənilməsi Mərkəzinin rəhbəri Ruslan Atakişiyev bildirdi ki,
hazırda SOCAR tərəfindən istiqrazların buraxılması Azərbaycandakı
maliyyə alətlərinin sayının artırılması məqəsdi ilə həyata
keçirilir: “Digər məsələ onunla bağlıdır ki, ölkədə dollarlaşma
prosesi gedir. Hətta ölkədə dollarlaşma prosesinin səviyyəsi 80
faiz ətrafındadır. Yəni, daha çox dolların çıxış etdiyini görürük.
Belə bir vəziyyətdə iqtisadiyyatın inkişafı üçün məhz daxilə
investisiyaların yönəldilməsi problemi meydana çıxıb. Xüsusən də
daxildə mövcud olan alətlərin iqtisadiyyata transferi məsələsi
problemlərdən biridir. Ona görə də belə cəlbedici alətlər
formalaşdırılır ki, “yastıq” altında pul saxlayanlar pullarını
hansısa sahəyə yatırmaqda maraqlı olsunlar. Məhz istiqrazların
dollarla olması “yastıq” altında olan pulların dollarla olmasına
görədir. Yəni, insanlar dolları saxlamaqdansa istiqraz alsınlar.
Elə fiziki alışda da şəxslər daha çox üstünlük təşkil edir”.
Ekspertin fikrincə, bu, həm də növbəti dövrlərdə qiymətli kağızlar
bazarında daha çox alətlərin formalaşması üçün atılan addımdır:
“Bir növ də sınaq bunu əməliyyatı kimi qiymətləndirmək olar”.
İqtisadi Təşəbbüslərə Yardım İctimai Birliyinin ekspert Samir
Əliyev bildirdi ki, istənilən halda atılan addımı müsbət
dəyərləndirmək lazımdır: “Aydın məsələdir ki, bu gün xaricdən
investisiya cəlb etmək çətindir. 100 milyon dollar xarici bazar
üçün çox kiçik məbləğdir. Ona görə də onu daxili bazara buraxdı.
Məqsəd ucuz qiymətə resurs cəlb etmək idi. Bu, addımı düzgün
qiymətləndirmək lazımdır. Hətta digər şirkətlər tərəfindən də
analoji addım atılmalıdır.
Şirkətlər əgər resurs cəlb etmək istəyirsə, mütləq banklara
müraciət etməli deyillər. İstiqraz buraxaraq vəsait cəlb etmək bank
sektoruna alternativ mənbədir. Nəzərə alaq ki, bizdə kapital
bazarının həcmi bir o qədər böyük deyil. SOCAR-ın buraxdığın
istiqarazların həcmi böyük rəqəm olmasa da, istənilən halda kiçik
bazarımıza təsir göstəəcək. Yəni, bazarda müəyyən canlanma
yaradacaq. Yəqin ki, bu tipli addımlar həm SOCAR-ın özü tərəfindən
davam etdiriləcək, həm də digər şirkətlər qoşulacaq. Söhbət bir
tərəfdən alternativ mənbədən, digər tərəfdən isə ucuz resursdan
gedir. Üçüncü də şəffaflıq məsələsi var. Çünki, kreditlərdən fərqli
olaraq qiymətli kağız buraxan şirkət şəffaflıq qaydalarına əməl
etməlidir. Hansı ki, bu da ölkəmiz üçün vacib şərtdir”.
Mübariz BAYRAMOV