Qeyri-neft sektorunun inkişafı Azərbaycanın kənd təsərrüfatında daha çevik və sürtətli dəyişikliklərə səbəb olur. Ölkənin hər bir regionunda yeni-yeni təsərrüfat subyektləri yaradılır. İstehsal ildən-ilə genişlənir və yüksəlir. Texnologiyalar müasirləşir, əl əməyi yüngülləşdirilir.
Bu günlərdə Prezident İlham Əliyevin Qazax rayonuna səfəri
zamanı işə salınan obyektlər bu sahədə görülən işlərin böyük
miqyasını təsəvvür etməyə imkan yaradıb.
Rayonun “Birinci Şıxlı” kəndli-fermer təsərrüfatının kollektivi və
rayon ictimaiyyətinin nümayəndələri ilə görüşdə dövlət başçısı
deyib: “Nəzərə almalıyıq ki, bir çox torpaqlarımızda hələ suvarma
işləri təşkil edilməyib. Növbəti illərdə əsas diqqət bu sahəyə
göstəriləcək ki, bu gün suvarılmayan, yəni, heç bir iş aparılmayan
torpaq sahələrində müasir kənd təsərrüfatı müəssisələri yaradılsın.
Biz buna nail olacağıq. Gələcəkdə soyuducu anbarın da tikintisi
nəzərdə tutulur. Bu da çox lazımdır ki, burada yetişdirilən məhsul
xarab olmasın, daxili bazara göndərilsin. Eyni zamanda, burada
məhsul artımı böyük ixrac potensialı yaradacaq”.
Belə görünür ki, hökumətin bu istiqamətdə gördüyü işlər Azərbaycanı
önəmli kənd təsərrüfatı ölkəsinə çevirəcək. Bu istiqamətin ən
xarakterik cəhətlərindən biri yeni texnologiyaların tətbiqidir.
Konstitusiyaya bu yaxınlarda edilmiş dəyişikliklərdə əks olunmuş
müvafiq müddəaya əsasən əkinə yararlı torpaqlardan istifadənin
keyfiyyətini artırmaq mümkün olacaq. Təkcə bu il 80 min hektar
torpaq sahəsi istehsal dövriyyəsinə cəlb edilib. Sonrakı illərdə də
bu proses davam edəcək. Hökumətin aqrar siyasətdə qarşıya qoyduğu
vacib məsələlərdən biri dövlətin torpaq fondundan ən səmərəli
şəkildə istifadəyə nail olmaqdır. Bu sahədə israfçılıq halları
çoxdur və bunun qarşısının alınması məhsul artımında yaxşı
nəticələr əldə edilməsinə səbəb olacaq.
Heyvandarlıq sahəsində torpaqdan istifadə aktual məsələdir.
Məlumdur ki, bizdə heyvanları yayda yaylağa, qışda arana aparırlar.
Vaxtilə bu proses şəraitə uyğun şəkildə formalaşıb və faydalı olub.
Lakin müasir dövrdə texniki vasitələrin və texnologiyaların
inkişafı şəraitin dəyişdirilməsini tələb edir. Məsələn, heyvanların
qışda aran torpaqlara daşınmasının böyük bir əhəmiyyəti varmı?
Heyvandarlığı yalnız dağ rayonlarında, həm də ilboyu bəsləmək
olmazmı? Bizcə, olar. Əvvələn, otlaqların sahəsini artırmaq üçün
ölkəmizdə kifayət qədər imkan mövcuddur. Dağ regionlarındakı dəmyə
torpaqlarda müasir suvarma sistemi yaratmaqla “mədəni otlaqlar”ın
təşkili torpaq fondundan qənaətlə və səmərəli istifadəyə
əhəmiyyətli töhfə verə bilər. Qışda isə müasir tövlələr heyvanları
soyuqdan qorumağa, silos və digər güclü yemlərlə bəsləməyə imkan
verər. Aran zonadakı qışlaq yerləri isə əkin sahələrinə çevrilər.
Bundan başqa, il ərzində iki dəfə yüz minlərlə heyvanın olduğu
mal-qara sürülərinin 100-150 km arana-dağa daşınması problemi
aradan qalxar. Əgər bu proses heyvanları yük maşınları ilə yox,
sürüb aparmaqla baş verərsə, yolların zədələnməsi, torpaq yolların
dağılması da baş verməz.
İnkişafın daha bir istiqaməti yüksək məhsuldar toxum növlərinin
əkilib becərilməsi yolu ilə istehsalı artırılmasıdır. Daim yüksək
keyfiyyət uğrunda çalışmaq eyni zamanda yüksək texnologiya və
texniki vasitələr tələb edir. Bu isə ölkədə kənd təsərrüfatının
sənayeləşməsi deməkdir. İxrac imkanlarının genişlənməsində bu
faktorun rolu böyükdür. Çünki, sənayeləşmə məhsuldarlığın
artırılmasının, başqa sözlə, daxili tələbatı ödəyərək ixracata da
bəs edəcək bol məhsula başlıca zəmanətdir.
Beləliklə, proses başlayıb, iş gedir. Zamanın ölkə qarşısında
qoyduğu vəzifələr uğurla icra edilir. Azərbaycanın nümunəvi kənd
təsərrüfatı ölkəsinə çevrilməsində və əhalinin ərzaq
təhlükəsizliyinin təmin edilməsində məmurlar və sahibkarlar birgə
səy göstərirlər.
N.NOVRUZ