Onlar ailəliklə səhnədədirlər. Biri rəqs edir, o biri rəqs qurur. Səhnə 2 bacının – Raulya ilə Nigarın həyatlarının ayrılmaz parçasına çevrilib. Hətta qızı Aylində səhnədə böyüyən Raulya Türkkan düz 16 ildir ki, xoreoqrafdır.
Mövqe.Az tabloid.az-a istinadən xəbər verir ki, Azərbaycan Dövlət Rus Dram Teatrının
xoreoqrafı Raulya Türkkanla müsahibəni təqdim edir:
- Neçə ildir rəqs qurursunuz?
- Düz 16 ildir ki, xoreoqraf olaraq rəqs
qururam. Bunun 10 ili müəllimlik olub. Müasir bal rəqsləri dərsi
verirdim. Sonra teatra gəldim. 6 ildir ki, burada xoreoqraf
işləyirəm. Başqa sözlə, indi səhnədə xoreoqrafik obrazlar, insan
bədəninin hərəkət və hallarını yaradıram. Teatr mənim üçün başqa
dünyadır. Bu işə elə aşiq oldum ki, indi özümü teatrsız təsəvvür
etmirəm.
- İndiyədək qurduğunuz səhnə işləriniz nə
ilə fərqlənib? Yəni, bu 6 ildə formalaşmış özünüzə məxsus
dəst-xəttiniz varmı?
- Aktyorlarla işlədiyimə görə mənim
xoreoqrafiyaya münasibətim tamam fərqlidir. Aktyorlar mənim
qurduğum xoreoqrafiyanın köməyi ilə öz aktyorluq məharətlərini
göstərirlər. Təbii ki, mənim quruluşlarımda fərq mütləq var. Həmin
fərq məni başqalarından ayırır. Məsələn, qurduğum əsərdə "Modern
dance" (müasir rəqs) adlanan yeni sənət istiqaməti özünü göstərir.
Ümumiyyətlə, xeyli fərqli əsərlərim var. Amma səhnə
xoreoqrafiyasının ənənəvi balet formalarını inkar edən müasir
ifadələrini daha çox sevirəm.
- Heç qurduğunuz, amma istədiyiniz nəticəni
ala bilmədiyiniz rəqs olubmu?
- Yox, belə
şey olmayıb. Mən özümü tamaşaya tam verirəm. Bəzən aktyorlar mənim
onlardan nə istədiyimi başa düşməyə bilərlər. Ancaq istədiyimi
onlardan alana qədər əl çəkmirəm. Onlara yerinə yetirəcəkləri
elementi dəfələrlə izah edirəm. Belə vəziyyətlərdə psixoloji təsir
də çox önəmlidir. Belə ki, aktyor və aktrisaları inandırmalıyam ki,
onlar bu və ya digər elementi yerinə yetirə bilərlər.
- Xoreoqraf olaraq rəqqaslarla iş qurmaq
sizin üçün nə qədər asan və ya nə qədər çətindir? Bu, aktyorlarla
da alınırmı? Bunun öhdəsindən həmişə gəlirsinizmi?
- Əgər səmimi danışsaq, rəqqaslarla rəqs
texnikası üzərində işləmək asandır. Amma aktyorlarla işləmək daha
maraqlıdır. Onlar səhnədə yaşayırlar, mən isə səhnədə sözsüz
anlaşıla biləcək xoreoqrafiya yaradıram. Rejissorların qarşımda
qoyduğu vəzifəni başa düşdükdən sonra bunu yerinə yetirmək mənim
üçün çox asandır.
- Ən əsası, buna nə qədər nail ola
bilirsiniz? Yəni xoreoqraf rəqqasların hərəkətlərinə bütövlük
verir. İşinizin nəticəsində o bütövlük alınırmı?
- İşim elə ondan ibarətdir. Tamaşalar üçün
səhnələr hazırlayan bir xoreoqrafın vəzifəsi tamaşa boyu tamlığı
qorumaq, mətnindən uzaqlaşmamaqdır.
- Bəzi xoreoqraflar öz biliklərini artıq
mövcud rəqslərin yenidən qurulması üçün istifadə edir, bəziləri isə
müxtəlif texnikalar istifadə edərək, tamamilə yeni səhnə işi
yaradırlar. Sizin də tamamilə yeni səhnə işiniz varmı?
- Mənə belə gəlir ki, mən hələ yeni istiqamət
yaratmaq üçün kifayət edəcək bilik və təcrübə toplamamışam. Amma
bir xoreoqraf kimi Aleksandr Şarovskinin "Maskarad" tamaşasındakı
yeni səhnə işim tamamilə yeni bir şey idi. Burada mən plastikanın
köməyi ilə tamaşanın bütün daxili əhval-ruhiyyəsini göstərə
bildim.
- Yeri gəlmişkən, baş rejissor, xalq artisti
Aleksandr Şarovskinin quruluşunda səhnələşdirilən "Maskarad"
tamaşasında beynəlxalq komanda ilə işləmisiniz. Çətin olmadı
ki?
- Deyə bilmərəm ki, mənim üçün çox çətin olub.
Qətiyyən belə deyil. Nəinki çətin deyildi, əksinə, belə bir
komandada işləmək çox maraqlıydı. Rejissor Şarovski və kostyum üzrə
rəssam Krujilina ilə işləmək xüsusilə mənə zövq verdi. Düşünürəm
ki, hər halda bəxtim gətirib ki, rejissor mənə belə mürəkkəb bir
işi etibar edib.
- Bundan sonrakı hədəfiniz nədir?
- Məqsədim maraqlı layihələrdə iştirak etmək,
çalışmaqdır. Arzum isə teatr səhnəsində plastik tamaşa
qoymaqdır.
- Bildiyimizə görə, bir qızınız var və artıq
tamaşalarda da oynayır. Övladınızın səhnədə olmasından narahat
deyilsiniz ki?
- Elədir. Qızım artıq 5 yaşından səhnəyə
çıxır, tamaşalarda oynayır. Aylin artıq teatrsız qala bilmir. Bu,
məni narahat eləmir. Qızıma, onun seçiminə görə nigaran deyiləm.
Onun seçiminə həmişə hörmətlə yanaşacağam. Hətta ehtiyacı olduğu
anda, hər işində ona yardımçı olacağam.
- Ana kimi daha çox qızınızın harada
parlamasını istəyirsiniz: ailədə, yoxsa səhnədə?
- Mənə elə gəlir ki, ailəmizin artıq səhnə
təcrübəsi var. Kiçik bacım Nigar Rzayeva Dövlət Rəqs Ansamblının
solistidir. Nigar hələ 20 yaşında "əməkdar artist" adını alıb. Biz
səhnəsiz yaşaya bilmərik. Hamımızın həyatı səhnə ilə birbaşa
bağlıdır. Birimiz - qızım oynayır, birimiz - bacım rəqs edir, mən
də tamaşalar səhnələşdirirəm.
Mövqe.Az