Qiymət artımı ilə bağlı yeni ziddiyyət
Akif Nəsirli: "2013-cü ildə maaş artımının inflyasiyaya gətirib çıxaracağını gözləmirəm"
Samir Əliyev: "Hər bir halda maaş artımları qiymət artımlarına gətirib çıxarır" Yola saldığımız ildə Azərbaycanda inflyasiyanın həddi elə də yüksək
olmayıb. Bu hədd birrəqəmli olub və faizdən bir az artıq
ifadə edilib. Adətən inflyasiyanın meydana gəlməsinə bir çox
amillər təsir göstərir ki, bunlardan biri də əmək haqları və
pensiyaların artmasıdır. Bir sıra məqamlarda əmək haqlarının
artması ilə bazarda qiymətlər də bahalaşır.
Qiymətlərin bahalaşması isə istər-istəməz inflyasiyanın da artmasına rəvac verir. 2013-cü ildə ölkəmizdə əmək haqları, müavinət və pensiyaların da xeyli dərəcədə artacağı gözlənilir. Dövlət büdcəsində də bu məqamlar nəzərdə tutulub. Görəsən, ekspertlər nə düşünür, sözügedən artımların inflyasiya prosesinə nə kimi təsirləri ola bilər?
Liberal İqtisadiyyat Mərkəzinin rəhbəri Akif Nəsirli əmək haqlarının artırılmasının inflyasiyaya təsir edəcəyini zənn etmir: "Azərbaycanda əmək haqlarının artırılması inflyasiya təsirini artıran amillər ola bilməz. Çünki əmək haqqı artımı həddən artıq böyük rəqəmlərlə ifadə olunmur. 10 faizdən çox olmayan əmək haqqı artımları ən çoxu özəl şirkətlərdə özünü göstərə bilər. Bu həddə maaş artımının isə inflyasiyaya təsir edəcəyini düşünmürəm. Hazırda inflyasiya təsirini artıran digər xərc maddələrdir. Məsələn, investisiya xərclərinə ayrılan vəsaitlər inflyasiyaya əsas səbəb olan sahədir. Hər il dövlət büdcəsinə artırılan vəsaitlərin yarısı məhz investisiya xərclərinə yönəlir. Konkret olaraq, 2013-cü ildə maaş artımının inflyasiyaya gətirib çıxaracağını gözləmirəm".
İqtisadi Təşəbbüslərə Yardım Mərkəzinin eksperti Samir Əliyev
isə əksinə bu qənaətdədir ki, əmək haqları və pensiyaların xeyli
artması cari ildə inflyasiyanın da yüksəlməsinə təkan verəcək. Amma
bu inflyasiya həddi bütün hallarda bir rəqəmlə ölçüləcək: "Hər bir
halda maaş artımları qiymət artımlarına gətirib çıxarır. Çünki, bu
meyar bazarda ajiotaj yaradır. Cari ildə maaş və pensiyaların bir
qədər çox artırılması da nəzərdə tutulur. Eyni zamanda, dövlət
büdcəsindən ayrılan vəsaitlərin konkret olaraq daha çox investisiya
layihələrinin maliyyələşdirilməsinə yönəldilməsilə bazara çoxlu pul
axını da olacaq. Pul axını da öz növbəsində inflyasiya və qiymət
artımına rəvac verir. Ona görə də düşünürəm ki, 2012-ci illə
müqayisədə, cari ildə inflyasiya yüksək dərəcədə olacaq. Hazırda
inflyasiya 2-3 faiz civarındadır. 2011-ci ildə isə 8 faiz
həndəvərində idi. İnflyasiya səviyyəsinin artması ilə yanaşı cari
ildə qiymət artımlarını da müşahidə edə bilərik. Ölkəda qiymət
artımlarına təkcə daxili deyil, xarici amillərin də təsiri vardır.
Xarici amillərə gəldikdə dünya bazarında ərzaq məhsullarının
qiymətində olan yüksəlmənin də ölkəmizə təsir edəcəyini gözləmək
olar. Hökumət inflyasiyanın bir rəqəmli olacağını düşünür. Amma
reallıqda onun nə qədər olacağı artıq müzakirə mövzusudur. Əmək
haqlarının artması inflyasiyaya təsir etsə də, onun həcmi inanmıram
ki, iki rəqəmli olsun. Amma inflyasiya hardasa 7-8 faiz civarında
olacaq ki, burada əmək haqları və pensiyaların artımının da müəyyən
qədər rolu görsənəcək".
Qiymətlərin bahalaşması isə istər-istəməz inflyasiyanın da artmasına rəvac verir. 2013-cü ildə ölkəmizdə əmək haqları, müavinət və pensiyaların da xeyli dərəcədə artacağı gözlənilir. Dövlət büdcəsində də bu məqamlar nəzərdə tutulub. Görəsən, ekspertlər nə düşünür, sözügedən artımların inflyasiya prosesinə nə kimi təsirləri ola bilər?
Liberal İqtisadiyyat Mərkəzinin rəhbəri Akif Nəsirli əmək haqlarının artırılmasının inflyasiyaya təsir edəcəyini zənn etmir: "Azərbaycanda əmək haqlarının artırılması inflyasiya təsirini artıran amillər ola bilməz. Çünki əmək haqqı artımı həddən artıq böyük rəqəmlərlə ifadə olunmur. 10 faizdən çox olmayan əmək haqqı artımları ən çoxu özəl şirkətlərdə özünü göstərə bilər. Bu həddə maaş artımının isə inflyasiyaya təsir edəcəyini düşünmürəm. Hazırda inflyasiya təsirini artıran digər xərc maddələrdir. Məsələn, investisiya xərclərinə ayrılan vəsaitlər inflyasiyaya əsas səbəb olan sahədir. Hər il dövlət büdcəsinə artırılan vəsaitlərin yarısı məhz investisiya xərclərinə yönəlir. Konkret olaraq, 2013-cü ildə maaş artımının inflyasiyaya gətirib çıxaracağını gözləmirəm".
