Uşaqlar üçün qurğuşun təhlükəsi-Baş pediatrdan xəbərdarlıq!
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı qurğuşunun təsiri ilə hər il 600 min
uşaqda zehni geriləmənin baş verməsi barədə həyəcan təbili çalıb.
ÜST-ün yaydığı məlumata görə, qurğuşunun uşaq sağlamlığına mənfi
təsirlərinin aşkar olunmasına baxmayaraq bir çox ölkələr hələ də
boyalarda onun istifadəsini davam etdirir. Bu isə narahatlıq
doğurur. Buna görə ÜST ictimaiyyətin diqqətini bu problemə
yönəltmək məqsədilə oktyabrın 25-dən başlayaraq qurğuşun
zəhərlənməsinin qarşısını almaq üçün bir həftə ərzində tədbirlər
keçirəcək. Movqe.az-a açıqlama verən ölkənin baş pediatrı Nəsib
Quliyev bildirib ki, Azərbaycanda isehsal olunan qidalarda və
istifadə olunan dərman preparatlarının tərkibində qurğuşun
yoxdur. Amma N. Quliyev sənayedə istehsal olunan məhsullarda
qurğuşuna rast gəlindiyini söyləyib. Baş pediatr bildirib ki,
qurğuşun nəinki uşaqlarda zehni geriləməyə, parenximatoz orqanların
baş-beynin, dalağın, böyrəyin, qaraciyərin toksiki distofiyasına,
iltihabına səbəb ola bilər. N. Quliyevin sözlərinə görə, qurğuşun
və civə ağır metal sayılır. Bu səbəbdən də, uşaqları
tərkibində qurğuşun olan məhsullardan uzaq tutmaq lazımdır. Qeyd
edək ki, məlumatlara görə, qurğuşundan daha çox sənaye məhsulu olan
boyalarda istifadə olunur. Hətta Hindistanda bijuteriyalarda da
qurğuşun aşkarlanması faktlarına rast gəlinib. Bir çox yüksək
sənaye ölkələrində vətəndaşların sağlamlığını qorumaq məqsədilə
1970 və 1980-ci illərdə qanunlar, hüquqi aktlar və ya icbarı
standartlar qüvvəyə minib. Bu qanunlar ümumiyyətlə tərkibində
qurğuşun olan boyaların istehsalını, idxalını, satışını və ya
evlərin, məktəblərin və kommersiya binalarının interyer və ya
eksteryerində istifadəsini qadağan edir. Amerika Birləşmiş
Ştatlarında qəbul olunmuş standartlara əsasən, ev boyaları və
digər bir çox boya kateqoriyalara üzrə ümumi qurğuşun miqdarına
(quru çəki) 90 ppm-dək limit tətbiq edilir. Digər ölkələrdə isə
ümumi qurğuşun (quru çəki) miqdarına 90-600 ppm arasında icbari
məhdudiyyət tətbiq edib. ÜST-ün məlumatına görə, uşaqlarda
qurğuşunun təsiri adətən qanın hər desilitrinə düşən mikroqramlarla
(μg/dL) ölçülür. Tədqiqatlara görə, qurğuşunun təsirinin aşağı
həddində, məktəbəqədər uşaqların qanında qurğuşunun miqdarı 1
μg/dL-dən 10 μg/dL-dək artdıqda, İQ (intellekt əmsalı) 6 bal
azalır. Qanında qurğuşunun miqdarı 10-20 μg/dL olan uşaqlarda,
qandakı qurğuşunun miqdarı 1 μg/dL artdıqca İQ əmsalının dörddə
birindən yarısınadək azalma baş verir.