Bir neçə gündür ölkə ərazisinə ara vermədən yağış yağması və bunun səbəbləri xüsusi maraq doğurur. Əvvəllər belə yağıntı nadir hallarda olurdu və yağışın yağması daha az vaxtı əhatə edirdi. Mütəxəssislər buna şimaldan gələn hava kütləsinin səbəb olduğunu deyirlər.
Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi Milli Hidrometeorologiya
Departamentinin Hidrometeoroloji Proqnozlar Bürosunun direktor
müavini Gülşad Məmmədova bildirdi ki, oktyabrın 16-ı axşamdan
başlayan eləcə də 17-də paytaxtda davam edən yağışın intensiv
olacağı ilə bağlı əvvəlcədən proqnoz verilmişdi: “Havanın
temperaturunun ötən günlərlə müqayisədə 9-11 dərəcədə aşağı enməsi
müşahidə olunur. Belə hava şəraiti ayın 19-u da davam edib. Ancaq
oktyabrın 20-də artıq hava şəraitinin mülayimləşəcəyi və gün
ərzində xüsusən yağmursuz hava keçəcəyi proqnozlaşdırılır.
Paytaxtda oktyabrın 16-ı və 17-də müşahidə edilən intensiv yağış
şimal-qərbdən hərəkət edən hava kütləsinin təsiri nəticəsində
yaranmışdı. Lakin artıq paytaxtda mülayim şimal-şərq küləyinin
üstünlüyü müşahidə olunur. Oktyabrın 20-də də belə mülayim hava
şəraitinin davam edəcəyi gözlənilir. Ümumiyyətlə, oktyabr yağıntılı
ayıdır. Oktyabr yayla payız arasındakı keçid ayıdır. Oktyabrda
əvvəlki aylara nisbətən yağıntıların miqdarı, tutqun günlərin sayı
artır. Bu da yağışlı günlərin bir neçə gün davam etməsinə şərait
yaradır. Əvvəlki illərə də nəzər salsaq, oktyabr ayında yağışlı
hava müşahidə olunub”.
Coğrafiya İnstitutunun Ekocoğrafiya şöbəsinin müdiri, aqrar üzrə
fəlsəfə doktoru, dosent Ənvər Əliyev bildirir ki, ümumiyyətlə, hava
haqqında ən yaxşı halda bir həftə əvvəlcədən nəsə demək mümkündür:
“Yəni, aylar, illər öncədən hava haqqında proqnoz vermək olmaz.
Ancaq bu il həddindən artıq rütubətli oldu. Oktyabr ayının 16-dan
17-nə keçən gecə 43 millimetrdən artıq yağıntı düşdü. Bu isə böyük
göstəricisidir. Düzdür, payız yağıntılı dövrdür, amma təəssüf ki,
yağıntılar qeyri-bərabər paylanır. İndi yağıntılı dövrdür. Halbuki,
yay ayları həddindən artıq quraqlıq keçdi. İndiki hava şəraiti
qışın həddindən artıq sərt keçəcəyindən xəbər verir”.
Ekspert əlavə etdi ki, Bakı şəhərində yağıntının intensiv xarakter
alması küləyin olmamasından irəli gəldi: “Bakı Böyük Qafqaz
dağlarının qurtaracağıdır. Şimaldan gələn hava axınlarının təsiri
altında qalır. Külək olmadığı halda isə Bakıya davamlı yağıtılar
düşür. Şimaldan gələn hava axınları adətən Şimal Buzlu Okeandan və
quru kontinental ərazilərdən gəlir. Bakı şəhəri üçün nadir
hadisələrdən biridir. Ancaq havanın dəyişkən olması üçün güclü
külək lazımdır. Güclü külək adətən buludları dağıdır. Bu baxımdan
“surprizli” qış ola bilər”.
Ənvər Əliyevin sözlərinə görə, burada iqlim dəyişikliyindən söhbət
gedə bilməz: “İqlim dəyişikliyini hiss etmək üçün yüz illiklər
lazımdır ki, müqayisə aparıla bilinsin. Müxtəlif ekspertlərin
sözlərinə görə, dəniz səviyyəsindən 700 metr hündürlükdə çoxillik
göstəricilərə görə temperatur bir qədər artıb. Ancaq ciddi
dəyişikliklər daha sonrakı illərdə bilinəcək”.
Mübariz BAYRAMOV