Mü­qəd­dəs Ra­ma­zan gün­lə­rin­də ək­sər mü­səl­man öl­kə­lə­rin­də xur­ma ən çox is­teh­lak olu­nan mey­və­dir. Çün­ki oru­cu bir xur­ma və su ilə aç­maq ar­tıq ya­zıl­ma­mış qa­nun şək­li­ni alıb. Qey­ri-mü­səl­man öl­kə­lə­rin­də, mə­sə­lən, qə­dim Ro­ma­da da xur­ma mü­qəd­dəs mey­və sa­yı­lır­dı. H­eç tə­sa­dü­fi de­yil ki, la­tın di­lin­dən tər­cü­mə­də xur­ma "Al­lah­la­rın mey­və­si" mə­na­sı­nı ve­rir.  Xur­ma­nın "bi­oq­ra­fi­ya­sı" bir az qa­rı­şıq­dır. Bi­zim ma­ğa­za­lar­da qu­ru hal­da, xü­su­si ka­ğız qu­tu­lar­da sa­tı­lan xur­ma­nın və­tə­ni Səu­diy­yə Ərə­bis­ta­nı sa­yıl­sa da, bu mey­və­nin da­ha iri­həcm­li, qır­mı­zı­ya ça­lan nö­vü­nün ilk də­fə Ya­po­ni­ya­da ye­tiş­di­ril­di­yi bil­di­ri­lir. Bə­zi mə­lu­mat­lar­da isə xur­ma­nın Çin­dən di­gər Şər­qi Asi­ya öl­kə­lə­ri­nə ya­yıl­dı­ğı qeyd olu­nur. Xur­ma­nın bi­zim "ko­rol­yok" ad­lan­dır­dı­ğı­mız nö­vü­nün və­tə­ni isə Qaf­qaz öl­kə­lə­ri he­sab olu­nur.  Ye­ri gəl­miş­kən, "ko­rol­yok"a bir çox öl­kə­lər­də "şo­ko­lad­lı xur­ma" da de­yi­lir. Çün­ki rən­gi­nə gö­rə, süd­lü şo­ka­la­dı xa­tır­la­dır. Əs­lin­də, hər iki növ ey­ni ağac­da ye­ti­şir. Əgər ağac­da toz­lan­ma yax­şı ge­dir­sə, bu za­man mey­və "ko­rol­yok", ək­si­nə olan­da isə xur­ma for­ma­sın­da olur.  Am­ma bu mey­və­nin hər iki nö­vü yük­sək müa­li­cə­vi əhə­miy­yə­tə ma­lik­dir. Mə­sə­lən, "Ko­rol­yok"un tər­ki­bin­də yo­dun çox­lu­ğu on­dan is­ti­fa­də­nin qal­xa­na­bən­zər və­zi­nin xəs­tə­lik­lə­rin­də, əsa­sən də zob xəs­tə­li­yin­də yax­şı ef­fekt ver­mə­si­nə sə­bəb olur. H­ət­ta zo­bun tə­zə əmə­lə gəl­di­yi vaxt­lar­da gün­də­lik çox­lu miq­dar­da "ko­rol­yok" ye­mək­lə əmə­liy­yat­sız-fi­lan­sız on­dan ca­nı­nı­zı qur­ta­ra bi­lər­si­niz.  Xur­ma əla vi­ta­min mən­bə­yi­dir. Onun tər­ki­bi S, B1, B2, PP, A vi­ta­min­lə­ri ilə zən­gin­dir. Bu mey­və­nin ko­lo­ri­si də çox yük­sək­dir. Tə­sa­dü­fən de­mə­yib­lər ki, in­san gün­də bir xur­ma ye­mək­lə ya­şa­ya bi­lər. 100 qram xur­ma­da 60 ki­lo­ka­lo­ri ener­ji var.  Xalq tə­ba­bə­tin­də müx­tə­lif mə­də-ba­ğır­saq xəs­tə­lik­lə­rin­də xur­ma­dan is­ti­fa­də töv­si­yə olu­nur. Mə­də po­zul­ma­la­rın­da isə xur­ma die­tik qi­da sa­yı­lır. Bu onun tər­ki­bin­də­ki pek­tin mad­də­si ilə izah olu­nur. Xur­ma­da an­ti­ok­si­dant xa­rak­ter­li mad­də­lər də çox­dur. Bu mey­və­nin tər­ki­bin­də­ki be­ta-ke­ra­tin çox güc­lü an­ti­ok­si­dant sa­yı­lır. H­ət­ta bu mey­və­də hə­min mad­də­nin miq­da­rı po­mi­dor, şi­rin bi­bər və bal­qa­baq­da ol­du­ğun­dan da çox­dur.   Bun­dan baş­qa, xur­ma­da zü­lal, kar­bo­hid­rat, də­mir, nat­ri­um, ka­li­um, maq­ni­um və kal­siu­mun miq­da­rı da ki­fa­yət qə­dər­dir.  So­yuq­dəy­mə və ös­kü­rək za­ma­nı bir ədəd dəy­miş xur­ma­nın şi­rə­si ilə 4 xö­rək qa­şı­ğı ilıq su­yu qa­rış­dı­rıb, bo­ğa­zı ya­xa­la­maq yax­şı tə­sir gös­tə­rir.  Xur­ma həm­çi­nin, əsəb­lə­ri sa­kit­ləş­di­rir, in­sa­nın iş qa­bi­liy­yə­ti­ni yük­səl­dir. Xur­ma­dan kos­me­tik məq­səd­lə də ya­rar­lan­maq müm­kün­dür. Onun lə­ti­ni yu­mur­ta sa­rı­sı ilə qa­rış­dı­rıb, üzə çək­mək olar. Bu mas­ka da­ha çox mə­sa­mə­li və sı­za­naq­lı üz də­ri­si üçün xe­yir­li­dir. İs­ra­il alim­lə­ri­nin fik­rin­cə, ate­rosk­le­roz və ürək-da­mar xəs­tə­lik­lə­rin­də xur­ma­nın xey­ri al­ma­dan da çox­dur. Xur­ma­nın tər­ki­bin­də­ki qlü­ko­za və fruk­to­za ürək da­mar­la­rı­nı qi­da­lan­dır­sa da, qan­da şə­kə­rin miq­da­rı­nı çox yük­səlt­mir.  Ümu­miy­yət­lə, bu mey­və­nin kar­dio­lo­ji xü­su­siy­yət­lə­ri çox­dur. H­ət­ta keç­miş SSRİ-nin bir sı­ra sa­na­to­ri­ya və ku­rort­la­rın­da, xü­su­si­lə də Sxal­tu­bo­da hə­kim­lər ürək-da­mar pa­to­lo­gi­ya­sı olan xəs­tə­lə­rə gün ər­zin­də 2-3 xur­ma ye­mə­yi məs­lə­hət gö­rür­dü­lər. Çox vaxt ürək xəs­tə­lə­ri­nin qə­bul et­di­yi dər­man­lar on­lar­da böy­rək­lə­rin süz­mə qa­bi­liy­yə­ti­ni aşa­ğı sa­lır. Bə­zən bu za­man alış­qan­lıq ef­fek­ti nə­ti­cə­sin­də kim­yə­vi si­dik­qo­vu­cu­lar da işə ya­ra­mır. Be­lə in­san­la­rın kö­mə­yi­nə tə­bii si­dik­qo­vu­cu olan xur­ma ça­ta bi­lər. Am­ma bu za­man gün ər­zin­də 3-4 də­fə 1 xur­ma­nı 100 mil­li­litr süd­lə qə­bul et­mək la­zım­dır. Bu müd­dət­də di­gər ər­zaq­la­rın qə­bu­lu­nu nis­bə­tən azalt­maq da va­cib­dir. Üu­miy­yət­lə, ça­lı­şın, xur­ma ye­yən­dən dər­hal son­ra 70-100 mil­li­litr süd içə­si­niz. Bu­na gö­rə böy­rək­lə­ri­niz si­zə "sa­ğol" "de­yə­cək".