Qızıl-zinət əşyaları ucuzlaşacaq

19 Aprel 2013 08:26 (UTC+04:00)
Son günlər dünya bazarında qızılın qiymətində ucuzlaşma tendensiyası müşahidə olunur. Aprelin 16-a kimi 1500 dollardan aşağı düşməyib. Ancaq bundan bir gün sonra qızılın qiyməti Nyu-York birjasında 1 335 dollaraqədər ucuzlaşıb. Beləliklə dünyanın əsas ticarət birjasında qızılın qiyməti son iki gün ərzində 11% aşağı düşüb. Ümumiyyətlə, qızılın qiymətindəki bu cür kəskin ucuzlaşma son 30 il ərzində ilk dəfə müşahidə olunub.
Ekspertlərin fikrincə, belə davam edəcəyi təqdirdə qısa müddətdən sonra qızılın unsiyası hətta 1200 dollara qədər düşə bilər. Britaniyadakı müstəqil maliyyə məsləhətçilərindən Patrik Konoli deyir ki, qızılın parıltısı bəzən investorların gözlərini qamaşdırır. Onun sözlərinə görə, unutmaq olmaz ki, bu metalın qiymətdə parlaq yüksəlişi kimi, qəfil enişləri də olur. "Coutts Private" Bankından Geri Duqan deyir ki, qiymət 1250 dollaradək enəcək və onda qızıl almaq məqamı yetişə bilər. Britaniyanın ən böyük investisiya banklarından "Brein Dolfi"nin ekspertləri də bu qənaətdədirlər ki, qızılın qiyməti düşməkdə davam edəcək. Görəsən, qızılın ucuzlaşması nə ilə bağlıdır və bu, qızıl ehtiyatı yığmağa başlayan Azərbaycana nə vəd edir?
İqtisadçı ekspert Nazim Məmmədov qızılın qiymətinin enməsini ona tələbatın azalması ilə əqalələndirdi: "Əslində, qızılın qiymətinin indiyə kimi baş verən bahalaşma prosesi adətən suveren fondların maliyyə bazarındakı spekulyasiyaları ilə bağlı olub. Bir il bundan qabaq qızılın bir unsiyası təxminən 1900 dollara qalxmışdı. Neft konkraktları və yaxud neft alqı-satqısında problem yaşanırsa, qiymətlər düşürsə, ona alternativ olaraq azad maliyyə resursları əsasən qızıla yönəldilir. Belədə qızıla tələbat çoxalır və nəticədə də qiymətlər qalxırdı. Hazırda isə neftin qiyməti sabitləşməyə doğru gedir. Kataklizmlər gözlənilmir. O cümlədən Yaxın Şərqdə olan problemlər də özünü göstərir. Belədə qızıla tələbat da azalır. Bunun nəticəsi olaraq da qızılın qiyməti aşağı düşür. Eyni zamanda yunan Kirpi indi qızıl ehtiyatlarını xərcləmək məcburiyyətindədir, onlar qızıl ehtiyatlarını dünya bazarına çıxarmaqla bağlı qərar qəbul ediblər. Bu da bazara psixoloji təsirini göstərir".
İqtisadi və Sosial İnkişaf Mərkəzinin sədri Vüqar Bayramov da düşünür ki, qızılın qiymətinin aşağı düşməsi birinci növbədə tələbatın azalması faktoru ilə bağlıdır: "Son zamanlar qızılın qiymətinin ucuzlaşması tendensiyası gedir. Son bir ildə onun qiymətində 17 faizə qədər azalma müşahidə olunub. Son altı ayda 22, son bir ay ərzində isə qızılın qiyməti 14 faiz aşağı düşüb. Qızılın qiymətirndəki bu azalmalar dünya bazarında ona olan tələbatın azalmasından irəli gəlir. İnvestorların öz investisiyalarını qızıl bazarından çəkərək digər sektorlara yönəltməsilə bağlıdır. Eyni zamanda, burada bir çox ölkələrin öz qızıl ehtiyatlarını pul ehtiyatları əldə etmək üçün bazara çıxarmasının nəticəsidir. Məsələn, Amerika bu addımı atıb. Qızılın qiymətinin enməsində həmçinin müəyyən spekulyativ amillərin də rolu mövcuddur.
Kreditorlar qızılın qiymətinin aşağı düşməsinə nail olmaqla çoxlı miqdarda qızıl almaq və müəyyən müddətdən sonra onun qiymətinin artırılmasına çalışırlar. Amma bütövlükdə qızılın qiymətinin aşağı salınması əsasən iqtisadi faktorun nəticəsidir. Güman olunur ki, yaxın günlərdə də qızılın qiyməti azalmağa doğru davam edəcək. Amma aprelin sonları, mayın əvvəlinə doğru isə bu qiymətlərdə stabilləşmə olacağı gözlənilir. İndi qızılın bir qramı 43 dollaradır, mayın əvvəlinə doğru isə qiymətin təxminən 45 dollar ətrafında stabilləşəcəyi gözlənilir. Azərbaycanda hələlik qızılın qiymətində ciddi azalmalar müşahidə olunmur. Ölkəmizdə hazırda satılan qızıl əvvəlki qiymətlərlə satılır. Amma aprelin sonlarına doğru Azərbaycanın istehlak bazarında da kəskin qiymət azalmaları müşahidə olunacaq. Çünki artıq ölkəyə gətirilən qızılın qiyməti aşağıdır və bu aprelin sonuna doğru özünü ölkəmizin qızıl bazarında da ciddi azalmalarda göstərəcək".