Movqe.az xəbər verir ki, dünya əhalisi hər saniyə 2,6 adam artır. 1970-ci ildə dünya əhalisinin bugünkünün yarısı qədər olduğu bilirik. Sürətli əhali artımının inkişaf etməkdə olan ölkələrdə doğum idarəsinin təsirli bir şəkildə reallaşmamasından qaynaqlandığını və bəzi ölkələrin əhalisinin 1 milyardı keçdiyini düşünərsək, belə bir nəhəng meyvə istehsalına nə üçün ehtiyac duyulduğunu daha yaxşı anlaya bilərik.
Bu fikrə ilham verən isə pomidorrdu. Çünki, pomidor 500 il əvvəl ilk dəfə Avropaya gəldiyindəki ölçüsü ilə müqayisə edərsəkŞ, möhtəşəm bir böyüklükdə olduğu görərik. Bəs yaxşı, bu böyümənin səbəbini tapıb, kiçik bir müdaxilə ilə meyvələr indiki ölçüsünün iki, hətta üç qatına çıxara bilərikmi?
Nyu-Yorkda Cold Spring Harbor Laboratoriyası (CSHL) Zachary Lippman və qrupu, bu problemin cavabını tapmaq üçün bir neçə təcrübələr ediblər.
Ana kök deyilən meristem ucu böyümənin başladığı yerdir. O bölgədə nə olursa, bu bitkinin nə qədər olacağını təyin edir. Meyvə və digər bitkilərin ölçüsünün bu bölgə ilə əlaqəli olduğu ortaya çıxıb. Orada fərqliləşməmiş hüceyrələr, davamlı bölmək və meyvənin yarpağının, sahələrinin və məhsulunun nə qədər inkişaf etməkdə olması lazım olduğunu təyin etdiyi görülüb.
Lippman və yoldaşları indi böyük meyvələrə birbaşa yol açan bu kök hüceyrələrin sayının pomidorlarda səkkiz olduğunu və kök hüceyrəyə müdaxilə ilə bu ədədin çoxaldılıb, azaldıla, hətta kök hüceyrənin boyuna müdaxilə edə biləcəklərini görüblər. Lippman və qrupu onun içində, meristem ucundakı böyümə kodunu dəyişdirə biləcəklərini iddia ediblər.
Bir elm jurnalı olan "Nature Genetics" də nəşr olunan məqalədə, məsələn pomidorda olan ikinci kök hüceyrənin (adı CLAVATA 3) böyümədən məsul olduğunu və CLAVATA3 zəncirini qısaldarsaq, böyük meyvə əldə ediləcəyini söyləyiblər.
Qeyd edək ki, laboratoriyalarda araşdırmalar və sınaqlara başlayıb.