İdxal məhsulları yenidən bahalaşır
4 Dekabr 2012 16:59 (UTC+04:00)
Dünyada ərzaq məhsullarının bahalaşmasının növbəti dalğasının
başlanacağına dair yeni həyəcan təbili çalınır. Əsas səbəb kimi isə
yeni neftin qiymətinin artması göstərilir. Bu da öz növbəsində
idxal məhsullarının qiymətinin artmasını istisna etmir.
İqtisad elmləri doktoru, professsor Zahid Məmmədov neftin
bahalaşması və bunun ərzaq qiymtələrinə təsiri barədə Mövqe. Az-a
açıqlamasında aşağıdakıları deyib: "Bunu ilk öncə təhlil
etmək lazımdır. Azərbaycana idxal edilən məhsullar niyə bahalaşır?
Ərzaq məhsulları əsasən harada tükənir, harada istehlak olunur? İlk
öncə buna nəzər yetirmək lazımdır. Bizdə ərzaq məhsullarının
istehlakı daha çox əyləncə mərkəzləri, şadlıq evləri və yas
yerlərinin payına düşür. Axı dünyanın heç bir yerində belə deyil.
Bu qədər gərəksiz, insanların ehtiyac duymadığı məhsulların masanın
üzərinə qoyulmasını heç qəbul edə bilmirəm. İnsan tərəfindən
tükədilməyən naringi, mandarin, banana milyonlarla pul verilir.
Uzaq məsafədən gətirildiyi halda bunlar gərəksiz yerə masanın
üzərinə düzülür. Masanın üzərində də qalır və atılır. Hər şey
özümüzlə bağlıdır. Təbii ki, hər seyə, eləcə də ərzaq məhsullarına
israfçılıqla yanaşsaq, hətta həndəsi silsilələrlə qiymət artımı
müşahidə edilə bilər. Buna görə də özümüzü qorumağımız lazımdır.
Artıq bu məsələyə dur deməyin zamanıdır. Gərəksiz, lazımsız,
məntiqə sığmayan israfçılığa son qoymaq vaxtı gəlib çatıb. Qiymət
bahalaşmasının qarşısını almaq üçün isə özümüz səy
göstərməliyik".
İqtisadçı ekspert Nazim Məmmədov də məsələ ilə bağlı Mövqe. Az
saytına açıqlama verib: "Azərbaycanın daxilində neft məhsullarının
satışı Tarif Şurasının qərarı ilə müəyyən edilir. Neftin qiymətinin
dünya bazarında artıb-artmamasından asılı olmayaraq, Azərbaycanda
daxili istehlak üçün nəzərdə tutulan neft məhsullarının qiymətini
Tarif Şurası müəyyənləşdirir. Dünyada neftin bahalaşmasının birbaşa
olaraq Azərbaycana heç bir təsiri yoxdur. Dolayısı təsirlər var. Bu
təsirlər belədir ki, Azərbaycana daxil olan bir çox ərzaq
məhsullarının qiyməti xarici istehsalçılardan asılıdır. Təbii ki, o
ölkələrdə ki, daxili enerji resursları, neftin qiyməti ilə paralel
olaraq dəyişir, o ölkələrdə istehsal olunan məhsulların qiymətinə
təsir edir. Belə məhsullar da Azərbaycana idxal olunan zaman qiymət
bahalaşa bilər. Buna görə Azərbaycan hökuməti daha çox öz daxilində
olan istehsalçıları stimullaşdırmalıdır ki, dünyada baş verən
qiymət dəyişikliyi bu və ya digər formada ərzaq məhsullarının
qiymətinə təsir etməsin".