Təmir kreditlərinə tələbat artır
10 Yanvar 2013 10:34 (UTC+04:00)
Ölkədə indi bir sıra əşyaların alış-satışının həyata keçrilməsində
kreditlər olduqca böyük rol oynayır. Evdən tutmuş avtomobilə,
qızıl-zinət, məişət avadanlıqlarına qədər bir çox əşyaları kredit
hesabına əldə etmək mümkündür. Kreditlə indi mənzilləri də təmir
etdirmək mümkündür və bu hal getdikcə geniş
yayılmaqdadır.
Məlumdur ki, evdə rahat mühit qurmaq, ətrafı düzənləmək və ya
dekorasiyaları dəyişmək - bütün bunlar xərc və zaman tələb edir.
Əgər sizi də mənzilinizin şəraiti qane etmirsə, bankların təklif
etdiyi xüsusi kredit hər birimizin imkanlarını və tələbatlarını
maksimum dərəcədə nəzərə alır. Mənzilinizin təmiri və ya ev
tikintisi üçün pul yığıb gözləməkdənsə, sadəcə olaraq, ən yaxşı
şərtlərlə kredit götürüb və elə bu gün evinizi düzənləməyə başlaya
bilərsiniz.
Şərtlərdə əsas məqam illik faiz olsa da, eyni zamanda kreditin
verilə biləcək maksimum məbləği, komisyon haqqı, təminat və s.
digər tələblər də mühüm rol oynayır. Digər kredit məhsulları ilə
müqayisədə "təmir krediti" məhsulunun əsas üstün cəhəti budur ki,
müştəri təmir üçün pul vəsaitlərini bir dəfədə deyil, tədricən,
təmir işləri aparılarkən alır. Bu isə imkan verir ki, müştəri faiz
ödənişləri üzrə xeyli qənaət qazanmış olsun - faiz yalnız kreditin
faktiki olaraq alınmış və istifadə edilmiş hissəsinə
hesablanır.
Mütəxəssislər bildirir ki, son illərdə təmir kreditləri üçün
müraciət edənlərin sayı çoxalıb. Kredit verənlərin sözünə
görə, artımın səbəbi təmir bazarında durğunluğun tədricən aradan
qalxması ilə bağlıdır. Üstəlik, bir neçə il əvvəl alınan evlərin də
tikintisi bitib və təmir vaxtı artıq çatıb. Əslinə baxanda, təmir
kreditlərinin şərtləri başqalarından çox fərqlənmir. Faizlər, demək
olar ki, eynidir - 22-24 %. Əvəzində belə kreditləri uzun müddətə -
5 ilə götürmək olur. Bank bu pulun necə xərcləndiyinə nəzarət
edir.
Bank pulun həqiqətən təmirə xərcləndiyinə əmin olmaq üçün onu
hissə-hissə verir. İşin bir hissəsi görülübsə, növbəti iş üçün
kreditin ikinci hissəsi verilir və s. Təmir krediti yalnız
müştəriyə, ya da onun ailə üzvlərinə məxsus olan ev üçün verilir.
Pullu müştəri tapmaq çətinləşdiyinə görə, bəzi təmir şirkətləri də
evi kreditlə təmir edir. Təmirin pulu 1 ilə ödənilir.
Təmir kreditləri 3000-dən 200 min dollara qədərdir. Məbləğ
müştərinin gəlirindən asılıdır. 4-5 min manat kredit üçün 300-400
manatlıq maaş bəs edir. İctimai Televiziyanın məlumatına görə,
təmir krediti üçün ən çox müraciət edənlər toya hazırlaşanlar,
ticarətçilər və xarici şirkətlərdə işləyənlərdir. Təmir kreditləri
həm köhnə, həm də yeni tikililərə verilir. Adi evlərin təmiri üçün
verilən kreditlər 10-15 min manat arasında olduğu halda, yeni
tikililərdə bu məbləğ 20-25 min manatdır. Fərdi yaşayış evlərində
məbləğ daha yüksək olur. Qeyd edək ii, indi ölkədə fəaliyyət
göstərən əksər kommersiya bankları ev şəraitini daha yaxşı etmək və
ya sadəcə olaraq, əmlakının dəyərini artırmaq arzusunda olanlar
üçün xüsusi kredit məhsulunu işləyib hazırlayıb.
Adətən təmir həyata keçirildikcə düşündüyünüz məbləğ artır. Iş sona
çatana yaxın, sizin büdcəniz əhəmiyyətli dərəcədə arta bilər.
Razılaşın ki, heç kəs istəməz ki, təmir prosesinin ortasında onun
vəsaitləri qurtarsın. Axı heç kəs təmir meydançası şəraitində
yaşamağı ağlından keçirmir.
Nə qədər təəccüblü görünsə də, yenə ən ideal çıxış yolu məhz mənzil
təmiri krediti götürməkdir. Burda da sizə edilən təkliflərin hər
birinin özünün müsbət və mənfi cəhətləri olacaqdır. İlk variant
məqsədli kreditdir. İlk baxışda bu ən yaxşı variantdır. Bu zaman
faiz dərəcələri aşağı olmalıdır. Kreditin qaytarılmasını isə
borcalan üçün sərfəli olan müddətə uzatmaq mümkündür. Həmçinin belə
bir krediti almaq da elə də çətin olmayacaq. Bank müştərinin
krediti hansı məqsədlə götürdüyünü biləndə pulu ona daha rahat və
daha arxayın verir.
Təbii ki, bunun da öz mənfi cəhətləri -minusları olacaqdır. Bu isə
bank tərəfindən sərt və ümumi nəzarətdir. Digər bir problem isə
bankın nəzarəti altında tikinti təşkilatı ilə müqavilə imzalamaq
zərurətidir.
Əgər borcalan təmiri özü etmək istəsə, onda bank sizin bu sahədəki
səriştənizi şübhə altına alacaq və sizə müəyyən bir inşaat
kompaniyası ilə iş görməyi məsləhət verəcək. Bu da sizin üçün bir
problem ola bilər ki, çünki bəzən bank, sadəcə, məsləhət verməklə
yekunlaşmır, o sizə konkret bir firmanı tövsiyə edir və ya krediti
yalnız konkret bir firmanın xidmətindən istifadə edən müştərilərə
verir. Məsələ ondadır ki, bir sıra banklar, kredit təşkilatları
inşaat firmaları ilə sövdələşmə imzalayır. Əgər müştəri həmin firma
ilə işləməkdən boyun qaçırırsa, ona ya kredit verməkdən imtina
edir, ya da daha pis şərtlər ilə kredit verirlər. Həm də belə ola
bilər ki, tövsiyə edilən tikinti firmalarının qiymətləri orta bazar
qiymətlərindən daha yuxarı olur.