Ermənilərin Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində istifadəyə vermək istədikləri hava limanı ətrafında yaranan qalmaqal Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin daha tez hərbi mütəviyə keçməsini şərtləndirə bilər. Məsələ burasındadır ki, Azərbaycan icazəsiz şəkildə hava məkanına daxil olan təyyarəni vura biləcəyini açıq bəyan etdiyi bir vaxtda Rusiyaya güvənən Ermənistan da əks gedişlər etmək istəyir. Lakin Azərbaycan mövqeyində israrlıdır.
Bakı bəyan edir ki, respublikanın hava məkanını pozan hava gəmisi barəsində sərt tədbirlər nəzərdə tutan ötən həftə Nazirlər Kabineti tərəfindən təsdiq edilən "Azərbaycan Respublikasının hava məkanından istifadə Qaydaları" beynəlxalq normalara bütövlükdə cavab verir. Dövlət Mülki Aviasiya Administrasiyasının direktoru Arif Məmmədov məsələ ilə bağlı bildirib: "Bu, Beynəlxalq Mülki Aviasiya Təşkilatının (İCAO) tələblərinə cavab verən, eyni zamanda hava məkanı üzərində Azərbaycan üzərində suvereniteti təsdiq edən çox yaxşı qaydalardır".
O, "Lider" telekanalına qeyd edib ki, hökumət tərəfindən təsdiq edilən qaydalar xüsusilə hava məkanını pozan hava gəmilərinin tutulması, ələ keçirilməsi və məcburi yerə enməsini nəzərdə tutur. Bununla əlaqədar, A.Məmmədov ümid edir ki, Ermənistan Azərbaycanın işğal olunan əraziləri üzərindən uçuşlar təşkil etmək məqsədilə Dağlıq Qarabağda tikilən aeroportdan istifadə etməkdən çəkinəcək: "Güman edirik ki, Ermənistan daha da irəli getməyəcək. Bunun üçün heç bir ciddi əsas yoxdur. Biz çalışırıq ki, onlar bu addım atıb özlərini dünyada biabır etməsinlər".
XİN mətbuat xidmətinin rəhbəri Elman Abdullayev öz növbəsində xatırladıb ki, Beynəlxalq Mülki Aviasiya Təşkilatı Ermənistana Azərbaycanın işğal olunan əraziləri üzərindən uçuşların təşkilinin yolverilməz olduğu barədə "sərt ismarıc" ünvanlayıb: "Biz münaqişənin sülh yolu ilə həllinin tərəfdarıyıq. Problemi qan tökmədən, diplomatik yolla həll etmək istəyirik. Bakının mövqeyi tam mənada beynəlxalq hüquq çərçivəsindədir. Beynəlxalq hüququ pozmaqda davam edən Ermənistan isə bu gün işğal faktını gücləndirməyə və status-kvonu möhkəmləndirməyə çalışır. Bu yolverilməzdir".
Xəbər verildiyi kimi isə Nazirlər Kabineti ötən həftə hava məkanında həyata keçirilən uçuşların təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədi ilə "Aviasiya haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun 7.2-ci maddəsinin tələblərinə, Beynəlxalq Mülki Aviasiya Təşkilatı haqqında Konvensiyaya (1944-cü il 7 dekabr tarixli Çikaqo Konvensiyasına), habelə onun əlavələrinə uyğun olaraq "Azərbaycan Respublikasının hava məkanından istifadə Qaydaları"nı təsdiq edib.
Qaydalara görə, hava gəmisi tərəfindən məcburi qaydada yerə enmək barədə tələbə əməl edilmədikdə, bortunda pozuntunun törədilməsində təqsirsiz sərnişinlərin olması barədə dürüst məlumat olmadıqda, hava gəmisinin məhvinə qanunvericiliklə müəyyən edilən qaydada icazə verilir. Azərbaycanda bunu Ermənistan tərəfinin Dağlıq Qarabağda tikilən aeroportu istifadə vermək vədi ilə əlaqələndirirlər. Baxmayaraq ki, Qarabağ münaqişəsinin nizamlanmasına dair vasitəçilər, rəsmi Bakı və digər ölkələrin bu adımım qanunsuz olduğu haqqında bəyanatlarla çıxış ediblər. Bu qərar regionun beynəlxalq səviyyədə Azərbaycanın işğal olunan ərazisi kimi tanınması ilə əlaqədardır.
Ermənistanın müdafiə naziri Seyran Ohanyan isə bəyan edib ki, Ermənistanın Xocalı hava limanına və əks istiqamətində uçuşları həyata keçirmək üçün bütün lazımi imkanları var. Məlumatlara görə, Ermənistan təyyarələrin müdafiəsi üçün Rusiya tərəfindən verilən S-300 zenit-raket kompleksləri ilə təmin etmək istəyir. Azərbaycanda da bu zenit raket kompleksləri mövcuddur və 2 il əvvəl hərbi paradda nümayiş etdirilib. Rusiya istehsalı olan bu kompleks 5 dəqiqə ərzində hazırlığa gətirilir. Yüzlərlə hədəfi izləmək və 12-dək hədəfi vurmaq qabiliyyətində olan bu sistem 30 km hündürlükdə uçan hədəfi vurmağa qadirdir. Onun maksimal uçuş məsafəsi 200 km-dir. Azərbaycanın hərbi büdcəsi Ermənistanın dövlət büdcəsindən çox olduğundan, hərbi hava qüvvələrini gücləndirib. İstefada olan pilot, polkovnik-leytenant Xanlar Səttarov ANS-ə açıqlamasında Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələrinin hər tipli təyyarənin endirilməsi üçün bütün imkanlarının olduğunu deyir.
İndi görünən odur ki, hava məkanımıza icazəsiz daxil olan təyyarə məsələsində Azərbaycan daha çox Ermənistanın müdafiəçisi qismində çıxış edən Rusiya ilə mübarizə aparmalı olacaq. Çünki ermənilər Azərbaycanın xəbərdarlığından sonra Rusiyadan aldıqları S-300 zenit-raket komplekslərini işə sala biləcəyini açıqlayır. Lakin bu sistemləri Ermənistanda rus mütəxəssislər işlədir. Digər tərəfdən o da faktdır ki, ermənilər istənilən halda Rusiyadan göstəriş almadan hansısa addım ata bilməz.