Son günlər təkcə Azərbaycan yox, həm də erməni mətbuatının gündəmində olan mövzulardan biri Əkrəm Əylislinin "Daş yuxuları" romanıdır. Artıq demək olar ki, Azərbaycan cəmiyyətinin bütün səviyyə və təbəqələrində qələmə alınmış bu rekviyem romana və müəllifə qarşı müxtəlif formada etirazlar olur. Ermənistanda isə əksinə. O da maraqlıdır ki, müxalifətdə olanların bəziləri yenə də öz əqidələrinə sadiqlik nümayiş etdirdilər. Belə ki, bütün cəmiyyətin həmin əsəri pislədiyi bir anda müxalifət nümayəndələri əksinə, Əkrəm Əylisliyə dəstək kampaniyası keçirdilər. Ancaq əsərin məzmunu və mahiyyətinin azərbaycanlıların və ümumiyyətlə türk dünyasının mənafeyinə xidmət etməməsi açıq-aydındır. Diqqəti çəkən digər məqam ondan ibarətdir ki, roman 2006-2007 - ci illərdə qələmə alınsa da, məhz seçki ilində - 2013- də işıq üzü gördü. Həm də rus dilində. Əsərin məhz bu ildə ortalığa çıxmasını isə təsadüfi qiymətləndirmirlər.
Siyasi şərhçi Natiq Miri bildirir ki, heç nəyin təsadüf olduğunu düşünmür: "Çünki, 2006-2007 - ci ildə yazılan bir romanın məhz indi və özü də rus dilində dərc olunması Azərbaycanda ictimai - siyasi vəziyyəti qarışdırmaq üçün hesablanmış bir təxribatdır. Nəzərə almaq lazımdır ki, bu gün Azərbaycan cəmiyyəti çox həssas bir durumdadır. Cəmiyyətdə bir növ aktivlik və qaynaşma baş verir. Eyni zamanda bu yöndə konkret sosial etirazlar da var. Belə bir mühitdə ictimai - siyasi vəziyyəti qarışdırmaq istəyənlər çoxdur. Bunların da böyük əksəriyyəti xarici faktorlardan qaynaqlanır. Rusiya, Ermənistan və İran kimi dövlətlər bu məsələlərdə çox ciddi mənada maraqlıdırlar. Ona görə də bu kitabın rus variantında dərc olunması cəmiyyət üçün xüsusi hesablanmış təxribatdır. Azərbaycan cəmiyyətindəki ona olan reaksiya da təbiidir. Ancaq bunu kampaniya halına çevirməyə dəyməz. Çünki, prosesin bu cür kampaniya halında aparılması Əkrəm Əylislini süni surətdə xaricilərin gözündə qəhrəmana çevirir. Vaxtı ilə Türkiyə yazıçısı Orxan Pamukun Türkiyə ictimaiyyətinin əleyhinə olan yazıları prosesi ora apardı ki, axırda həmin yazıçı Nobel mükafatı aldı.
İndi bu işin şişirdilməsi həm Azərbaycan dövlətinin dünyadakı imicinə zərbədir, həm də bu, bilavasitə Əkrəm Əylislinin əlinə oynamaq deməkdir. Nəzərə almaq lazımdır ki, bunun yayılma ili təsadüfi seçilməyib. Bu, 2013-cü il prezident seçkiləri öncəsində vəziyyəti qarışdırmaq üçün nəzərdə tutulub. Hətta bu yöndə konkret olaraq digər addımları da görürük. Azərbaycana qarşı atılmış bu addımların da gələcəkdə təzahürlərini görməkdə davam edəcəyik. Ona görə də məsələyə cəmiyyət çox həssas yanaşmalıdır. Bu cür təxribatlardan qaçmanın yolları tapmalıdır. Həmin təxribatlara qətiyyən getmək olmaz. Ancaq müəyyən mənada bunu ictimai qınağa çevirmək olar. İşi kampaniya şəklində aparmaq isə nə mənəvi dəyərlərimizə, nə də dövlət maraqlarımıza uyğun deyil".
Mütləqə İnam Ocağının Yükümlüsü İşıqlı Atalının sözlərinə görə, hər halda Əkrəm Əylislinin əsərinin seçki ilinə düşməsi təsadüfü deyil: "Təbii ki, burada yazıçının tərəddüdü olub. Ancaq bunun siyasi tərəfinə varmadan, əsas məsələ odur ki, Əkrəm Əylisli ilk növbədə türk dünyasının erməni qarşısında mənən məğlubiyyətini təsdiq edir. Bədii formada sübut etməyə çalışır ki, biz günahkarıq".
Asif Ata Ocağının təmsilçisinin fikrincə, son dövrlərdə müxtəlif ziyalılar onu unutmaq kimi misallar gətirirlər: "Əslində, dünyanın indiki texnologiyaları vaxtında belə şeylər barədə çox danışmaq o şəxsə bir rəhm duyğusu yaradır. Burada iki variant var. Birinci variant odur ki, onu tənqid etmək lazımdır. Hazırda bu, ictimai mühitdə var. Bu da haqlı qınaqdır. İkincisi, Əkrəm Əylislinin bu məqamını mümkün qədər qabartmamaq lazımdır. Ona görə ki, ona qarşı rəhm duyğusu yarana bilər. Hətta aparıb, Nobel mükafatına qədər də çıxara bilər. Bütün bu kimi hallarda ictimai qınaq gərəklidir. Çünki, 20 ildən çoxdur ki, Azərbaycanın sinəsində Qarabağ "yarası" açılıb. Türk dünyasında erməninin oynadığı oyunlar göz qabağındadır. Onun yazdığı dırnaqarası əsər türk dünyasında erməninin haqlılığını təsdiq edir. Ona görə də bu tipli məsələdə güzəşt ola bilməz. Güzəşt, gələcəkdə xalqın içində postmodern əsərlərin geniş rəvac verməsinə səbəb ola bilər. Bu tip əsərlər gələcək üçün belə bir məntiqi əsası qoyur. Ədəbiyyat bir başqadır, xalqın, dövlətin yönü bir başqa. Ədəbiyyatda istədiyin kimi fikir oyunlarına yol verə bilərsən, istədiyin kimi xalqın taleyi ilə oynaya bilərsən, ancaq gerçəklik başqa bir işdir. Əslində Əkrəm Əylislinin məntiqi bunu deyir. Ona görə də bu və bu tipli məsələlərdə ictimai qınaq daha ciddi şəkildə olmalıdır. Nəinki ədəbiyyatyönümlü, ümumiyyətlə, xalqın mədəniyyətini, ləyaqətini alçaldan, onun dövlətçilik ruhuna "balta" vurmaq istəyənlərə qarşı mübarizə ciddi olmalıdır. Çünki, ümumxalq ruhu həmişə bu tipli məsələlərdə çox ustacasına "vurulur". Təbii ki, onun da əsərinin məqsədli olması tam aydındır. Çünki, o deyir ki, mən bunun altında 10 dəfələrlə imzamı qoyuram. Bu isə məqsədli şəkildə xalq ruhuna qarşı çıxmaqdır".