Movqe.az xəbər verir ki , insanlar ta qədimdən bu günə qədər yuxu mövzusuyla maraqlanmışlar. Bu mövzuda ilk kitab yazan "Yuxular və onların şərhlərinə aid" adlı əsərin müəllifi Arista (e.ə. IV əsr) olmuşdur. Bu gün əlimizdə olan ən qədim yuxu şərhi kitablarından biri Britaniya Muzeyində mövcud olan e.ə. 2000-1800-ci illərə aid Misir dövrü kitabıdır. Eramızdan 700 il əvvələ aid, Assur Kralı Assur Banibal zamanından qalma Ninevahda Kralın yuxularından bəhs edilir. Assurlar və misirlilər yuxu şərhi mövzusunda digər millətlərdən daha yüksək səviyyədə idilər. Qədim yunanlar və romalılar da yuxu şərhində misirlilərdən təsirlənərək əsərlər yazmışlar.
Hindlilərin müqəddəs kitabı "Vedeler"də yuxuların şərh olunmasından bəhs edilir.
Yəhudilikdə Talmut kitabının son qismində yuxu şərhi mövzusu işlənmişdir, hətta Xristianlar arasından yuxu təbirçiləri (yuxu yozanlar) də çıxmışdır.
İslamiyyətin ortaya çıxması ilə yuxu şərhinə də yeni bir üfüq gəlmişdir. Bu mövzunun Qurani Kərimdə işlənmiş olması və Peyğəmbərin (s.a.s.) tətbiqlərində görülməsi əhəmiyyətini daha da artırmışdır.
Məşhur təbirçilər
Nablusi şərhçiləri təbirçiləri on beş təbəqəyə ayırmışdır:
1- Peyğəmbərlər: Hz. İbrahim (a.s), Hz. Yaqub (a.s.), Hz. Yusif (a.s.), Hz. Məhəmməd (s.a.s.).
2- Səhabələr: Hz. Əbubəkr, Hz. Ömər, Hz. Osman, Hz. Əli, Abdullah b. Abbas, Abdullah b. Ömər, Abdullah b. Salam, Əbu Zəri Gifari, Ənəs b. Malik, Hz. Aişə, Hz. Əsmə.
3- Tabiin: Səid b. Müseyyeb, Həsəni Bəsri, Ata b. Əbi Rebah, Sabi, Zühri, İbrahim ən/en-Nəhai, Ömər b. Abdilaziz, Qatadə, Mücahid, Tovuz, Səid b. Cübeyr.
4- Fəqihlər: Əbu Sevər, Evzai, Süfyanı Sərv, Şafis(n)i, Əbu Yusuf, İbni Əbi Leyla, Əhməd b. Hənbəl, İshaq b. Rahuyə, Buveyti, Mənsur b. əl-Mutəmir.
5- Zahidlər: Məhəmməd b. Qəyyum, Təmim ət-Dari, Şəqiqi Bəlhi, Malik b. Dəyərər, Süleyman ət-Teymi, Yəhya b. Muaz.
6- Təbir Elmində Əsər Yazanlar: İbni Sirin, İbrahim b. Abdullah b. Kirmani, Abdullah b. Müslim əl-Kuteybe, Əbu Əhməd Xələf b. Əhməd ər-Razi,
7- Filosoflar: Əflatun, Mihradiris, Aristotel, Batlamyus, Yaqub b. İshak əl Kindi və Əbu Zeyd əl-Bəlhi.
8- Təbiblər: Calinus, Bukrat (Hipokrat), Bahtişar, Ahran, Məhəmməd b. Zəkəriyyə ər-Razi.
9- Yəhudilərdən: Yəhya b. Ahdib, Ka'b b. Əşrəf, Musa b. Yaqub.
10- Xristianlardan: Huneyn b. İshaq, Əbu Mihlət, Zeynu't-Tabəri.
11- Atəşpərəstlərdən: Azadımız b. Əsərər, Mihr b. Mahdikan, Adil Malik Nuşirivan, Həsimur və Camasip.
12- Ərəb Müşriklərindən: Əbu Cəhl b. Hişam, Abdullah b. Ubey, Nəvfəl b. Abdillah, Ömər b. Abdüvüb, İbni Zəbari, Əbu Üsyankar.
13- Kahinlərdən: Şatıh, Sak Hazrəci Əvzəcə, Qatami, Əbu Zurarə.
14- Sehrbazlar: Abdullah b. Aypara, Kirad b. Zeyd əl-İbli.
15- Fərasət Sahibi Olanlardan bəziləri: Səid b. Sinan, İlyah b. Müaviyə, Müaviyə b. Gülsüm.
Yadda saxlamaq lazımdır ki, yuxu sahibi xoşlamadığı yuxuları başqalarına danışmamalı və bunu yozdurmağa çalışmamalıdır. Yuxu sahibi tam bilmədiyi, xatırlaya bilmədiyi yuxuları təbir etdirməməlidir. Hər bir kəs özünü qısqanan, yaxşı niyyətli olmayan insanlara yuxusunu izah etməməli və təbir etdirməyə çalışmamalıdır. Yuxunun şəkli, istiqaməti, miqdarı bilinmədən yuxu təbirində tələsiklik edilməməlidir.
Təbirçidə (yuxunu yozan şəxsdə) olması lazım olan xüsusiyyətlər:
Təbirçi, yuxunun doğru olub olmadığına, görülən şeyin mahiyyətinə, görüldüyü zamana, iqlimə və mövsümə, görən şəxsin inanc və zehniyyətinə, məlumat və mövqeyinə, hal və davranışlarındakı dürüstlük və saxtalığına diqqət yetirməlidir.
Təbirçi, etdiyi şərhin yuxunu görən şəxsə təsir edəcəyini bilərək daha diqqətli olmalı, Quran və hədisləri bilməli və digər elmlərdən xəbərdar olmalı, dinləri, məzhəbləri, adət və ənənələri, mədəniyyətləri, atalar sözlərini, şeir və s. bilməlidir. Yuxularıhəmişə xeyirə yozmağa çalışmalıdır.
