Əlaqə Arxiv
news Image
2014.07.12
08:26
| A A A
Genetik xəstəlikləri fotoşəkil üzrə müəyyənləşdirirlər
Bahalı tədqiqatlar əvəzinə həkimlərə özünün və ya valideylərin şəklini gətirmək bəs edir

Ekstrasenslər artıq çoxdan insanın taleyini onun şəklinə görə söyləyirlər. İndi oxşar işlə alimlər də məşğul olur. Fərq yalnız ondadır ki, onların işi realdır və elmi əsasa malikdir.

Genetik xəstəliklər Yer əhalisinin 8 faizində vardır. Özü də pozuntulara təklikdə nadir hallarda rast gəlinir, onlar daha çox kompleks şəkildə büruzə verir. Amma tam diaqnostika keçirməyə, heç də, hamının imkanı olmur. Bu mürəkkəb prosedurun qiyməti ucuz deyildir. Necə deyərlər, xəstəlik üzə çıxanda bununla məşğul olmağa başlayırlar.

Və budur, Oksford Universitetindən olan tədqiqatçılar Kristofer Nelleker və Endrü Sisserman Face Space proqramı hazırlayıblar, çünki genetik xəstəliklərin üçdə birindən çoxunu gözlə müəyyən etmək mümkündür (burada, əlbəttə, söhbət mütəxəssislərdən gedir). Hələ bətndaxili inkişaf mərhələsində uşaqda üzün forması dəyişə bilər.

Mütəxəssislər Face Space proqramını əvvəlcə geniş yayılmış səkkiz genetik xəstəlik- Daun sindromu, kövrək X-xromosomları sindromu, Angelman sindromu və digərləri üzərində testdən keçiriblər. İndi məlumatlar bazasında 90-dan çox xəstəlik barədə informasiya vardır. Proqramın əsasını üç min fotoşəkil təşkil edir. Fotoşəkillərin yarısı sağlam adamlara aiddir. Digər yarısı isə genetik pozğunluqları olan insanlara məxsusdur. Hər xəstəliyə 100-200 fotoşəkil düşür. Bu, xarici görünüşə görə səciyyəvi sapmaları fərqləndirməyə imkan verib.  Şəkillərdəki nöqtələr xəstəlik zamanı üzün hansı cizgilərinin dəyişdiyini göstərir. Belə ki, proqram müəyyən edib ki, ABŞ-ın sabiq prezidenti Avraam Linkoln Marfan sindromundan əziyyət çəkib. Qızın şəklinə görə isə, onda Vilyams-Boyren sindromu müəyyən edilib. Proqram 36 parametr- gözlərin, dodaqların, qaşların, burnun və s. forması və yerləşməsinə görə fotoşəkli tədqiq edir. Sonra 3D-model tərtib edir və kompüter onu məlumtlar bazasında olan nümunələrlə müqayisə edir. Və ehtimal olunan xəstəliklərin siyahısını verir.

Eksperiment kimi alimlər Avraam Linkolnun fotoşəklini testdən keçiriblər. Onda qalxanabənzər vəzinin bədxassəli şişini əmələ gətirən nadir genetik xəstəlik- Marfan sindromu olub. Proqram prezidentə düzgün diaqnoz qoyub.

Alimlərin sözlərinə görə, Face Space proqramının dəqiqliyi 93 faizdir. Daha səhih nəticə almaq üçün valideynlərin şəkillərinin də tədqiq olunması təklif edilir.

Hələlik proqram test rejimində işləyir. Amma tezliklə ondan hamı istifadə edə biləcək və bununla da həm həkimlərin, həm də pasientlərin işi asanlaşacaq.

Yeri gəlmişkən, Massaçusets Texnologiya İnstitutunda Samsung Gear "ağıllı" saatları üçün tibbi əlavələri sınaqdan keçirilər. Tədqiqatçılar yeni başlayan epilepsiya tutmalarını müəyyən edən proqram üzərində işləyirlər. Saatlara bərkidilmiş akselerometr bu cür tutmalara xas olan əsməni qeydə alır. Əgər həyəcan əsassızdırsa, istifadəçi onun xüsusi düyməsini basır. Əks təqdirdə, proqram seçilmiş yerlərə SMS-xəbərdarlıq göndərir. Bundan başqa, əlavə dərmanın qəbul edilməsini xatırladır və həkimə getmək cədvəlini tərtib edir.

Sizin Reklam Yeriniz